Với sự phát triển của y học hiện đại, hiện nay có rất nhiều phương pháp để chẩn đoán, phát hiện bệnh. Trong đó, siêu âm là một trong những kỹ thuật quen thuộc, phổ biến và hiệu quả nhất.
- Siêu âm là gì?
.Siêu âm trong y khoa là một phương pháp chẩn đoán bệnh bằng cách sử dụng đầu dò phát sóng siêu âm. Sóng siêu âm tần số cao có chức năng thăm dò các bộ phận bên dưới da rồi phản xạ lại thông qua hình ảnh y khoa. Nhờ có sự phát triển của các thiết bị máy móc, hình ảnh siêu âm ngày càng trở nên rõ nét và chân thực hơn giúp các bác sĩ có thể dễ dàng chẩn đoán, phát hiện bệnh
Siêu âm được ứng dụng rộng rãi trong y học nhờ vào đặc điểm an toàn và cho kết quả nhanh lại vô cùng chính xác
- Các loại siêu âm phổ biến
Siêu âm ổ bụng
Siêu âm ổ bụng là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được áp dụng trong trường hợp muốn quan sát cấu trúc bên trong các cơ quan nội tạng cơ thể, phát hiện các bất thường ở các cơ quan này nếu có. Chẳng hạn các bệnh lý ở gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ, áp xe gan…; các bệnh lý ở hệ tiêu hóa như viêm ruột thừa, ruột non…; các bất thường ở đường mật như sỏi mật, viêm túi mật, dị dạng đường mật…; các bất thường ở cơ quan sinh dục như u xơ tử cung, u nang buồng trứng, ung thư tuyến tiền liệt…
Ngoài ra, siêu âm ổ bụng còn được dùng trong khảo sát dịch trong bụng, khoang màng phổi và màng tim. Hình ảnh siêu âm thu được có ý nghĩa giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường là nguyên nhân dẫn đến bệnh lý phình động mạch chủ, dịch ổ bụng…
Siêu âm 3D-4D
Siêu âm 3D là một trong những kỹ thuật siêu âm y khoa được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Siêu âm 3D thường được sử dụng để chẩn đoán nhiều bệnh lý, trong đó thường được sử dụng trong khám thai. Thông qua các mô, đầu dò siêu âm sẽ phản xạ lại và cho hình ảnh rõ nét với 3 chiều không gian.
Siêu âm 3D được sử dụng nhiều nhất cho kiểm tra tình trạng sức khỏe của thai nhi
Siêu âm Doppler
Siêu âm Doppler có khả năng đo được dòng chuyển động trong mạch máu. Phương pháp này được áp dụng phổ biến nhất cho siêu âm thai nhi và Siêu âm tim mạch. Nhờ có siêu âm Doppler mà các bác sĩ có thể sớm phát hiện được các dị tật của thai nhi cũng như tình trạng dinh dưỡng của em bé trong bụng mẹ. Đặc biệt, phương pháp Doppler có thể phát hiện được dị tật tim thai rất chính xác.
Siêu âm Doppler là một phương pháp an toàn cho cả mẹ và bé, đặc biệt với các mẹ bầu đang ở 3 tháng cuối của thai kỳ thì nên đi siêu âm Doppler để có thể biết chính xác nhất về tình trạng của em bé trước khi chào đời.
Có 2 loại siêu âm Doppler chính là siêu âm xung và siêu âm Doppler liên tục.
Siêu âm Doppler có ưu điểm là cho và phân tích hình ảnh màu một cách rõ nét
Có các loại siêu âm tim phổ biến như:
- Siêu âm tim kiểu TM;
- Siêu âm tim 2D;
- Siêu âm tim 3D;
- Siêu âm tim 4D;
- Siêu âm tim Doppler.
Siêu âm tim
Siêu âm tim là kỹ thuật dùng sóng siêu âm để nghiên cứu cấu trúc và chẩn đoán các bệnh về tim. Các tín hiệu siêu âm sẽ phản chiếu lại tình trạng co bóp của tim đang hoạt động qua hình ảnh rõ nét và chính xác. Không những thế, các bác sĩ còn có thể đánh giá vị trí, tư thế, kích thước các buồng tim, có khả năng phát hiện các lỗ khuyết của các vách ngăn trong tim, các u hoặc dị tật trong tim cũng như dịch ngoài màng tim.
Siêu âm tim là phương cần thiết và quan trọng dành cho những người bị bệnh về tim mạch
Siêu âm trong hoặc qua âm đạo
Khám bên trong cho phép bác sĩ quan sát kỹ hơn bên trong cơ thể tại các cơ quan như tuyến tiền liệt, buồng trứng hoặc tử cung.
Siêu âm “qua âm đạo” có nghĩa là đầu dò được đưa vào đường âm đạo. Trong quá trình này, bạn sẽ được yêu cầu nằm tư thế đặc biệt để hỗ trợ kỹ thuật siêu âm.
Một đầu dò siêu âm nhỏ có nắp đậy vô trùng, khá nhỏ được nhẹ nhàng đưa vào âm đạo hoặc trực tràng. Hình ảnh vùng tử cung và phần phụ sẽ được truyền đến màn hình.
Siêu âm qua âm đạo có thể gây ra một chút khó chịu, nhưng thường không gây đau và không mất nhiều thời gian.
Siêu âm tim qua thực quản là một phương pháp thường chỉ được thực hiện tại các bệnh viện lớn. Phương pháp này cho phép khảo sát tim chính xác hơn so với siêu âm tim thông thường.
Siêu âm trị liệu
Đây phương pháp được áp dụng phổ biến trong vật lý trị liệu, giúp điều trị các vấn đề như đau hoặc tổn thương về da hay các mô mềm.
Siêu âm trị liệu có tác dụng nhiệt và tác dụng cơ học lên mô và da của con người. Bằng cách sử dụng tần số thích hợp, các mô sẽ dễ dàng hấp thụ năng lượng sóng âm. Phương pháp này có thể giúp giảm đau hoặc tái tạo các mô bị tổn thương bên trong cơ thể con người.
Siêu âm trị liệu giúp điều trị giảm đau hoặc tái tạo mô vô cùng hiệu quả
3.Ưu điểm của kỹ thuật siêu âm
Chắc hẳn không ít người đã tự hỏi Siêu âm là gì mà lại trở nên phổ biến đến như vậy. Và để có câu trả lời thuyết phục nhất, chúng ta cùng tìm hiểu những ưu điểm của kỹ thuật siêu âm trong y khoa sau đây:
- Siêu âm không hề đau và gây khó chịu: thực tế, siêu âm chỉ là phương pháp thăm dò bên ngoài da nên không hề gây khó chịu hay đau đớn như một số phương pháp chẩn đoán bệnh khác như xét nghiệm hay nội soi.
- Cho kết quả nhanh và chính xác: sự hiện đại của các phương pháp Siêu âm 3D và 4D hiện nay sẽ cho và phân tích kết quả một cách rõ nét với hình ảnh màu rất dễ nhìn, từ đó có thể dễ dàng chẩn đoán bệnh hơn.
- Giá thành hợp lý: siêu âm tùy từng loại và tùy từng bộ phận sẽ có giá khác nhau, tuy nhiên so với các phương pháp chẩn đoán bệnh khác là vô cùng hợp lý khiến cho bất cứ ai cũng có thể thực hiện siêu âm, đặc biệt là phụ nữ có thai.
- Dễ dàng thực hiện trong thời gian nhanh nhất: siêu âm là phương pháp chẩn đoán bệnh đơn giản bằng cách bôi một chút gel lên da và sử dụng máy siêu âm có gắn đầu dò để khám bệnh. Chính vì thế, các bác sĩ có thể rút ngăn thời gian khám bệnh của một bệnh nhân và mọi người cũng không cần chờ đợi quá lâu trong quá trình khám.
- Cần chuẩn bị gì trước khi siêu âm?
Bạn có thể được yêu cầu làm theo một số hướng dẫn nhất định để giúp cải thiện chất lượng hình ảnh được tạo ra. Điều này tùy thuộc vào vị trí cơ quan cần siêu âm đánh giá. Ví dụ, bạn có thể được khuyên:
- Uống nước và không đi vệ sinh cho đến sau khi chụp. Điều này có thể cần thiết trước khi siêu âm thai nhi hoặc siêu âm các cơ quan vùng chậu.
- Tránh ăn hoặc uống trong vài giờ trước khi siêu âm (bạn thường được dặn dò là nhịn ăn uống). Điều này có thể cần thiết trước khi siêu âm hệ tiêu hóa của bạn. Ví dụ: gan và túi mật.
Tùy thuộc vào vị trí cơ thể bạn cần khám, các bác sĩ siêu âm có thể yêu cầu bạn cởi bớt quần áo và mặc quần áo bệnh viện.
Trong một số trường hợp, bạn cũng có thể được tiêm một chất gọi là chất cản quang trước khi siêu âm. Vì chất này có thể làm cho hình ảnh rõ ràng hơn. Chất cản quang gần như vô hại cho cơ thể bạn trừ trường hợp có phản ứng dị ứng.
Bạn sẽ được nhân viên y tế dặn dò chuẩn bị trước siêu âm tùy vị trí cơ quan cần kiểm tra.
5. Chú ý sau khi siêu âm là gì?
Trong hầu hết các trường hợp, không có hậu quả nào được ghi nhận và bạn có thể về nhà ngay sau khi quá trình siêu âm kết thúc. Bạn có thể lái xe, ăn, uống và trở lại các hoạt động bình thường khác.
Bạn có thể được thông báo kết quả siêu âm của mình ngay sau khi tiến hành. Nhưng trong hầu hết các trường hợp, hình ảnh sẽ được phân tích và kết quả sẽ được gửi đến bác sĩ đã điều trị bạn. Sau đó, bác sĩ điều trị sẽ thông báo kết quả và tư vấn cho bạn.
6. Tác dụng phụ của siêu âm là gì?
Cho tới hiện tại, trên thế giới không ghi nhận rủi ro nào được biết đến từ sóng siêu âm được sử dụng trong siêu âm. Không giống như một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác (CT Scanner, cộng hưởng tử, X quang …) siêu âm không liên quan đến việc tiếp xúc với bức xạ. Do đó, bạn có thể tránh được các nguy cơ do tia bức xạ gây ra.
Siêu âm bên ngoài và bên trong gần như không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Ngoài ra, siêu âm nói chung không gây đau đớn. Mặc dù bạn có thể cảm thấy khó chịu khi bị đầu dò đè lên da hoặc đưa vào cơ thể.
Kết luận
Như vậy, có thể thấy, siêu âm là một biện pháp tương đối an toàn với cơ thể người. Nó có thể được thực hiện nhanh chóng, chính xác và gần như không gây tác dụng phụ nào. Vì vậy bạn không cần phải lo lắng khi được chỉ định siêu âm. Tuy nhiên, bạn vẫn nên khám siêu âm theo sự chỉ định của bác sĩ tại các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo kết quả chính xác nhất.
Trên đây là những thông tin quan trọng để giải đáp cho câu hỏi siêu âm là gì mà Y KHOA DIỆP QUANG muốn gửi đến tất cả bạn đọc. Nếu đang băn khoăn về một địa điểm siêu âm chính xác, uy tín và an toàn thì Y KHOA DIỆP QUANG sẽ là một lựa chọn không thể bỏ qua. Với đội ngũ bác sĩ có trách nhiệm và kinh nghiệm, cùng hệ thống máy móc thiết bị y tế chuyên dụng, Y KHOA DIỆP QUANG luôn hy vọng được trở thành một môi trường uy tín, chuyên nghiệp và đầy tin tưởng trong lòng các bệnh nhân
